Quạt tạo áp cầu thang là thiết bị bắt buộc trong hệ thống PCCC của các tòa nhà cao tầng, giúp duy trì áp suất dương trong buồng thang, ngăn khói tràn vào lối thoát hiểm khi xảy ra cháy. Nhờ đó, người trong tòa nhà có thể thoát nạn an toàn và lực lượng cứu hỏa dễ dàng tiếp cận khu vực cháy.
Bài viết dưới đây của Dobaco sẽ giúp bạn hiểu rõ quạt tạo áp cầu thang là gì, cấu tạo – nguyên lý hoạt động, các loại, giá bán và cách sử dụng an toàn, hiệu quả nhất hiện nay.
Quạt tạo áp cầu thang là gì?

Quạt tạo áp cầu thang (stairwell pressurization fan) là quạt cấp khí tươi vào buồng thang/sảnh thang máy để tạo áp suất dương so với khu vực cháy. Nhờ chênh áp này, khói không thể tràn vào lối thoát hiểm, giúp người trong tòa nhà thoát nạn an toàn và hỗ trợ lực lượng cứu hỏa.
Cốt lõi bạn cần biết:
-
Mục tiêu áp suất: thường khoảng 40–60 Pa khi cửa thang đóng, và ≥10 Pa khi cửa mở (giá trị cụ thể tùy tiêu chuẩn/dự án).
-
Cách hoạt động: khi báo cháy kích hoạt, quạt chạy và cấp khí; không khí thoát ra khe cửa/van xả áp để duy trì áp ổn định. Nếu dùng biến tần (VFD) + cảm biến áp, tốc độ quạt tự điều chỉnh để tránh quá áp (khó mở cửa) nhưng vẫn đủ áp khi nhiều cửa mở.
-
Khác với quạt hút khói: quạt tạo áp đẩy khí sạch vào để giữ áp dương; quạt hút khói rút khói/nhiệt ra ngoài. Hai hệ độc lập, mục tiêu khác nhau.
-
Ứng dụng: chung cư, văn phòng, trung tâm thương mại, bệnh viện, khách sạn, bãi xe ngầm…
-
Thành phần chính: quạt (hướng trục/ly tâm), ống gió & tiêu âm, van xả áp, cảm biến áp, tủ điều khiển PCCC (thường tích hợp VFD), chống rung.
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động quạt tạo áp cầu thang
Dưới đây là phần cấu tạo và nguyên lý hoạt động của quạt tạo áp cầu thang, viết rõ ràng – dễ áp dụng cho thiết kế, thi công và vận hành.
Cấu tạo quạt tạo áp cầu thang
1) Cụm cơ khí – khí động
-
Thân quạt: hướng trục (lưu lượng lớn, gọn) hoặc ly tâm áp cao (áp tĩnh lớn, đi ống phức tạp). Vỏ thép sơn tĩnh điện/galvanized.
-
Cánh & hub: hợp kim/nhôm/thép; cân bằng động, góc cánh tối ưu để đạt Q–ΔP thiết kế.
-
Động cơ: 3 pha 380–400V, IP55, cách điện Class F (phổ biến), hiệu suất IE2/IE3. Có thể gắn cảm biến nhiệt bảo vệ.
-
Giảm chấn – chống rung: chân đế, gối cao su/lò xo; khớp nối mềm cho ống gió.
-
Tiêu âm: hộp tiêu âm ở miệng hút/đẩy để giảm ồn về mức cho phép.
2) Đường ống & đầu gió
-
Ống gió cấp: tôn mạ kẽm/ống composite; tốc độ gió hợp lý (thường 6–9 m/s thân ống, 3–5 m/s tại miệng gió).
-
Miệng thổi từng tầng: nan gió/louver có tiết diện phù hợp để phân phối đều.
-
Van xả áp (Pressure Relief Damper): đặt tại đỉnh buồng thang/hành lang để xả bớt áp khi cửa đóng, tránh quá áp.
-
Chớp gió lấy khí tươi + lưới lọc thô: chống côn trùng, bụi lớn; có thể dùng louver ngoài trời có nắp che mưa.
3) Điện – điều khiển – an toàn
-
Tủ điều khiển PCCC: nhận tín hiệu báo cháy; chế độ Auto/Manual/Off, liên động nút nhấn tại trực bảo vệ.
-
Biến tần (VFD): điều chỉnh tốc độ theo tín hiệu cảm biến áp suất để giữ chênh áp đặt trước.
-
Cảm biến: cảm biến chênh áp tại buồng thang/sảnh; công tắc chênh áp cửa (tùy chọn).
-
Nguồn điện tin cậy: có thể đấu qua ATS/máy phát dự phòng; cáp chống cháy theo yêu cầu thẩm duyệt.
-
Liên động hệ khác: thang máy, cửa chống cháy, hệ hút khói… đảm bảo không “hút–thổi” đối kháng.
Nguyên lý hoạt động
1) Mục tiêu
-
Duy trì áp dương trong buồng thang so với khu vực cháy để ngăn khói xâm nhập.
-
Giá trị tham chiếu thường gặp: ~40–60 Pa khi cửa đóng, ≥10 Pa khi cửa mở (giá trị cụ thể do tiêu chuẩn & hồ sơ dự án quy định).
2) Trình tự vận hành
-
Báo cháy kích hoạt → tủ PCCC cho quạt chạy (Auto).
-
Quạt cấp khí tươi vào buồng thang/sảnh; không khí thoát tự nhiên qua khe cửa và/hoặc van xả áp để giữ mức áp ổn định.
-
Khi cửa mở (người thoát nạn): rò rỉ tăng → cảm biến áp gửi tín hiệu → VFD tăng tốc để bù áp.
-
Khi cửa đóng lại: rò rỉ giảm → VFD hạ tốc, tránh quá áp gây khó mở cửa.
-
Dừng hệ: theo logic PCCC sau khi báo cháy được xác nhận kết thúc (hoặc theo lệnh Manual).
3) Logic điều khiển điển hình (giản lược)
-
Setpoint ΔP: ví dụ 50 Pa (cửa đóng), 10–15 Pa (cửa mở).
-
Bộ điều khiển: PID trên tín hiệu chênh áp → xuất tần số cho VFD (min–max, ví dụ 20–60 Hz).
-
Bảo vệ: quá dòng/quá nhiệt motor, áp vượt ngưỡng an toàn (mở rộng van xả áp), mất pha, mất tín hiệu cảm biến (fail-safe: chạy ở tần số dự phòng).
-
Ưu tiên PCCC: lệnh báo cháy ghi đè mọi lệnh khác.
Các loại quạt tạo áp cầu thang

Quạt hướng trục (Axial Fan)
-
Đặc điểm: luồng gió đi thẳng, lưu lượng lớn, kích thước nhỏ gọn, dễ lắp đặt trên mái hoặc trong phòng kỹ thuật.
-
Ưu điểm:
-
Hiệu suất cao, tiết kiệm điện.
-
Dễ bảo trì, chi phí đầu tư thấp.
-
Có thể gắn tiêu âm giảm ồn.
-
-
Nhược điểm: áp suất tĩnh thấp hơn quạt ly tâm.
-
Ứng dụng: phù hợp buồng thang cao tầng có tuyến ống ngắn hoặc tổn thất áp nhỏ.
Quạt ly tâm (Centrifugal Fan)
-
Đặc điểm: hướng gió đổi 90°, tạo áp suất cao.
-
Ưu điểm:
-
Đẩy gió đi xa, thắng được tổn thất áp lớn trong đường ống dài hoặc nhiều co, van.
-
Có thể hoạt động ổn định trong môi trường khắc nghiệt.
-
-
Nhược điểm: kích thước lớn hơn, giá thành cao hơn, ồn hơn khi không tiêu âm.
-
Ứng dụng: hệ thống tạo áp có nhiều nhánh ống, hoặc cần áp suất cao >800 Pa.
Quạt tạo áp 1 cấp tốc độ
-
Quạt chạy cố định 1 tốc độ khi kích hoạt.
-
Ưu điểm: đơn giản, giá rẻ.
-
Nhược điểm: áp suất có thể thay đổi lớn khi cửa mở/đóng → dễ quá áp.
-
Phù hợp: công trình nhỏ, ít tầng, yêu cầu kỹ thuật đơn giản.
Quạt tạo áp 2 cấp tốc độ
-
Có hai chế độ tốc độ (thấp/cao).
-
Ưu điểm: linh hoạt hơn, giảm ồn khi vận hành thử.
-
Nhược điểm: vẫn chưa tự điều chỉnh được áp suất theo thời gian thực.
-
Phù hợp: tòa nhà trung bình (6–10 tầng).
Quạt tạo áp dùng biến tần (VFD – Variable Frequency Drive)
-
Vận hành thông minh: kết hợp biến tần + cảm biến áp suất để tự động điều chỉnh tốc độ quạt, giữ áp ổn định.
-
Ưu điểm:
-
Duy trì chênh áp 40–60 Pa khi cửa đóng, ≥10 Pa khi mở.
-
Tiết kiệm điện, giảm ồn, tăng tuổi thọ quạt.
-
Dễ cài đặt ngưỡng an toàn tránh quá áp.
-
-
Phù hợp: hầu hết công trình cao tầng, chung cư, trung tâm thương mại, văn phòng.
Quạt đặt mái (Roof-mounted Fan)
-
Đặt trên mái, lấy gió tươi trực tiếp từ ngoài trời.
-
Có mái che, chống mưa, dễ bảo trì.
-
Phù hợp khi có khoảng không kỹ thuật trên mái.
Quạt đặt trong phòng kỹ thuật
-
Lắp tại tầng kỹ thuật hoặc khu vực riêng, nối với ống gió cấp cho buồng thang.
-
Giảm ảnh hưởng thời tiết, thuận tiện cho bảo dưỡng.
Quạt âm trần / quạt thân mỏng
-
Dành cho công trình hạn chế không gian; có thể treo trần kỹ thuật, kết nối ống gió mềm.
-
Thường là loại hướng trục thân dẹt hoặc hộp ly tâm mini.
Quạt tạo áp thường
-
Dùng cho buồng thang riêng biệt, không tiếp xúc trực tiếp với vùng cháy.
-
Nhiệt độ làm việc < 80°C.
Quạt chịu nhiệt (F200 – F300)
-
Được chứng nhận vận hành ổn định ở 200°C–300°C trong 1–2 giờ.
-
Cần khi hệ thống nằm trong vùng có nguy cơ nhiệt cao hoặc kết hợp chức năng hút khói – tạo áp chung.
Giá quạt tạo áp cầu thang
Bảng giá tham khảo quạt tạo áp cầu thang
Loại quạt | Lưu lượng – Áp suất | Công suất motor | Giá tham khảo (VNĐ) | Ứng dụng |
---|---|---|---|---|
Quạt hướng trục thường | 5.000 – 10.000 m³/h / 300–500 Pa | 2.2 – 5.5 kW | 8.000.000 – 15.000.000 | Nhà thấp tầng, ít tầng |
Quạt hướng trục có tiêu âm | 15.000 – 25.000 m³/h / 400–700 Pa | 7.5 – 11 kW | 18.000.000 – 30.000.000 | Chung cư, văn phòng vừa |
Quạt ly tâm áp cao | 25.000 – 40.000 m³/h / 600–1000 Pa | 11 – 22 kW | 35.000.000 – 60.000.000 | Cao ốc, trung tâm thương mại |
Quạt chịu nhiệt F200/F300 | 20.000 – 40.000 m³/h / 600–800 Pa | 11 – 18.5 kW | 40.000.000 – 75.000.000 | Khu vực gần vùng cháy |
Hệ quạt có biến tần (VFD) + cảm biến áp | Tùy công suất | Tùy chọn | +10–25% so với quạt thường | Tòa nhà cao tầng, yêu cầu áp ổn định |
Lưu ý: Giá trên chưa bao gồm VAT, ống gió, lắp đặt, tiêu âm, tủ điều khiển PCCC và vật tư điện phụ trợ. Báo giá thực tế sẽ thay đổi tùy mức ồn yêu cầu và vị trí lắp đặt (mái, kỹ thuật tầng, âm trần).
Tham khảo thêm các sản phẩm của DOBACO
Quạt ly tâm: Hiệu suất cao, độ ồn thấp, phù hợp cho hệ thống thông gió công nghiệp, xử lý khí thải, và hệ thống điều hòa trung tâm.
👉 Xem chi tiết: quạt ly tâm
Quạt hướng trục: Thiết kế nhỏ gọn, lưu lượng gió lớn, lý tưởng cho các không gian cần làm mát nhanh như nhà xưởng, hầm mỏ, nhà kho.
👉 Xem chi tiết: quạt hướng trục
Lưu ý khi sử dụng quạt tạo áp cầu thang
Trước khi chọn quạt, cần xác định rõ khu vực cần bảo vệ (buồng thang, sảnh thang máy hay hành lang) để tính toán chính xác lưu lượng gió và áp suất cần thiết.
Tính toán lưu lượng và áp suất hợp lý
-
Chênh áp tiêu chuẩn: 40–60 Pa khi cửa đóng, ≥10 Pa khi cửa mở.
-
Lưu lượng cần dựa trên diện tích cửa, độ rò rỉ và tổn thất trong ống gió.
-
Tránh chọn quạt quá công suất → gây ồn cao, tốn điện, khó mở cửa thoát hiểm.
Ưu tiên quạt có biến tần (VFD) và cảm biến áp suất
-
Tự động điều chỉnh tốc độ quạt khi cửa mở/đóng → giữ áp ổn định.
-
Tiết kiệm điện và kéo dài tuổi thọ thiết bị.
-
Giảm tình trạng “quá áp” làm khó mở cửa buồng thang.
Chọn loại quạt phù hợp
-
Quạt hướng trục: gọn, lưu lượng lớn, phù hợp tuyến ống ngắn.
-
Quạt ly tâm áp cao: áp suất lớn, phù hợp tòa nhà cao tầng, tuyến ống dài.
-
Nếu gần vùng cháy: chọn loại chịu nhiệt F200/F300 theo tiêu chuẩn PCCC.
Đảm bảo vị trí lấy gió tươi
-
Quạt nên lấy gió từ ngoài trời hoặc khu vực sạch, tránh hút khói hoặc khí nóng.
-
Cửa hút nên có lưới lọc bụi, chớp chống mưa, và khoảng cách an toàn với nguồn nhiệt.
Lắp đặt đúng kỹ thuật
-
Gắn đệm cao su hoặc lò xo chống rung, tránh truyền rung động ra kết cấu tòa nhà.
-
Bố trí ống tiêu âm để giảm tiếng ồn khi quạt chạy.
-
Dây điện, tủ điều khiển, cảm biến áp cần đi cáp chống cháy, đấu nối đúng sơ đồ.
Van xả áp – chi tiết nhỏ nhưng cực kỳ quan trọng
-
Giúp xả bớt áp khi cửa đóng, đảm bảo chênh áp không vượt ngưỡng.
-
Nên đặt ở vị trí cao nhất của buồng thang (hoặc hành lang) để cân bằng áp suất.
Đơn vị bán quạt tạo áp cầu thang uy tín, giá rẻ – Dobaco
Dobaco chuyên sản xuất và phân phối các thiết bị quạt công nghiệp, quạt thông gió, quạt hút khói – tạo áp buồng thang, tủ điều khiển PCCC, và phụ kiện ống gió.
-
Nhà xưởng sản xuất quy mô lớn, dây chuyền gia công CNC – sơn tĩnh điện hiện đại.
-
Đội ngũ kỹ sư PCCC, cơ điện và HVAC dày kinh nghiệm.
-
Sản phẩm đạt tiêu chuẩn TCVN, NFPA, EN12101, có đầy đủ CO, CQ, test report phục vụ nghiệm thu PCCC.
Giá cạnh tranh trực tiếp từ nhà sản xuất
Không qua trung gian, Dobaco tối ưu chi phí sản xuất và cung cấp giá quạt tạo áp cầu thang tốt nhất trên thị trường, phù hợp ngân sách mọi công trình – từ nhà phố, chung cư đến trung tâm thương mại.
Sản phẩm đa dạng – đạt chuẩn PCCC
Dobaco cung cấp đầy đủ các dòng:
-
Quạt hướng trục, quạt ly tâm, quạt chịu nhiệt F200/F300.
-
Hệ thống tạo áp cầu thang dùng biến tần (VFD) và cảm biến áp suất.
-
Tủ điều khiển PCCC tự động khởi động khi có tín hiệu cháy.
Tất cả được thiết kế theo tiêu chuẩn PCCC Việt Nam và quốc tế, đảm bảo chênh áp đạt yêu cầu (40–60 Pa khi cửa đóng, ≥10 Pa khi mở).
Dịch vụ trọn gói – đồng bộ hệ thống
Dobaco không chỉ bán quạt, mà còn cung cấp giải pháp tổng thể:
-
Tư vấn – thiết kế sơ đồ nguyên lý theo bản vẽ công trình.
-
Cung cấp & lắp đặt quạt, ống gió, tiêu âm, van xả áp, cảm biến.
-
Cân chỉnh áp suất, test PCCC và nghiệm thu đạt chuẩn cơ quan thẩm duyệt.
Cam kết chất lượng và bảo hành dài hạn
-
Bảo hành 12–24 tháng, hỗ trợ kỹ thuật tận nơi.
-
Dịch vụ bảo trì định kỳ, thay thế phụ kiện nhanh chóng.
-
Hỗ trợ khảo sát – báo giá miễn phí, giao hàng toàn quốc.
Dobaco – Giải pháp thông gió & PCCC toàn diện cho mọi công trình.
Tư vấn kỹ thuật miễn phí – Báo giá nhanh – Lắp đặt tận nơi – Đạt chuẩn nghiệm thu.
Câu hỏi thường gặp
1. Quạt tạo áp cầu thang là gì?
- Quạt tạo áp cầu thang là thiết bị cấp khí tươi vào buồng thang hoặc sảnh thang máy để duy trì áp suất dương, ngăn khói tràn vào khu vực thoát hiểm khi xảy ra cháy.
Nhờ đó, người trong tòa nhà có thể thoát nạn an toàn, và lực lượng cứu hỏa dễ tiếp cận hiện trường.
2. Quạt tạo áp khác gì với quạt hút khói?
-
Quạt tạo áp: cấp khí sạch, tạo áp suất dương để ngăn khói.
-
Quạt hút khói: hút khói, nhiệt ra ngoài khu vực cháy.
3. Khi nào hệ thống tạo áp cầu thang hoạt động?
- Hệ thống quạt tạo áp tự động khởi động khi có tín hiệu báo cháy.
Trong một số công trình, có thể vận hành thủ công bằng nút bấm tại tủ điều khiển hoặc phòng bảo vệ để test định kỳ hoặc chạy cưỡng bức khi cần thiết.
4. Nên chọn quạt hướng trục hay quạt ly tâm?
-
Hướng trục: lưu lượng lớn, cấu tạo gọn, giá rẻ, phù hợp tuyến ống ngắn.
-
Ly tâm: áp suất cao, đẩy gió đi xa, phù hợp hệ ống dài hoặc nhiều nhánh.
5. Có cần dùng biến tần (VFD) cho quạt tạo áp không?
- Biến tần kết hợp cảm biến áp suất giúp quạt tự động điều chỉnh tốc độ theo trạng thái cửa mở/đóng, đảm bảo áp suất luôn ổn định.
Quạt tạo áp cầu thang đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản khi có hỏa hoạn. Việc chọn đúng loại quạt – thiết kế đạt chuẩn – lắp đặt đúng kỹ thuật sẽ giúp hệ thống hoạt động ổn định, tiết kiệm năng lượng và đạt yêu cầu nghiệm thu PCCC.