Bảo dưỡng quạt công nghiệp là việc kiểm tra – vệ sinh – hiệu chỉnh và xử lý sớm các hạng mục quan trọng để quạt chạy êm, đúng lưu lượng, an toàn và ít “dừng máy đột xuất”. Với kinh nghiệm triển khai bảo trì tại nhiều môi trường nhiều bụi/ẩm/nhiệt, DOBACO chia sẻ hướng dẫn thực tế và quy trình dịch vụ giúp doanh nghiệp chủ động kế hoạch vận hành.
Tại sao nên bảo dưỡng quạt công nghiệp
Quạt công nghiệp thường làm việc liên tục, chịu rung – bụi – nhiệt và thay đổi tải theo dây chuyền. Khi không bảo dưỡng, lỗi nhỏ như lệch gối đỡ, dây curoa trùng hay bụi bám cánh… có thể kéo theo rung mạnh, tăng điện năng và hỏng vòng bi/motor. Dưới đây là những lý do “đáng làm sớm hơn bạn nghĩ”.
Giảm rủi ro dừng máy và chi phí sửa chữa lớn
- Bảo dưỡng định kỳ giúp phát hiện sớm tiếng ồn lạ, rung bất thường, nhiệt độ gối đỡ tăng, mùi khét… trước khi thành “sự cố”.
- Tránh tình trạng hỏng dây chuyền do quạt dừng đột ngột (đặc biệt với hệ thống thông gió, hút bụi, hút mùi, làm mát nhà xưởng).
Tối ưu lưu lượng gió và hiệu suất vận hành
- Cánh bám bụi/dầu mỡ làm lệch cân bằng, giảm lưu lượng và tăng rung.
- Lưới chắn, đường ống, van gió bẩn/tắc khiến quạt phải “gồng”, hiệu suất tụt và phát nhiệt.
Tiết kiệm điện theo cách bền vững
- Quạt chạy sai điểm làm việc (quá tải/thiếu tải), dây curoa trượt, vòng bi khô mỡ… đều khiến motor tiêu tốn điện nhiều hơn.
- Bảo dưỡng đúng cách thường giúp quạt “về đúng trạng thái thiết kế”, giảm hao phí do ma sát và rung.
Tăng tuổi thọ vòng bi, dây curoa, cánh và motor
- Siết lại liên kết, cân chỉnh puly – dây curoa, bôi trơn đúng lượng giúp giảm mài mòn.
- Kiểm tra sớm ăn mòn, nứt cánh, lỏng then, rơ trục… giúp xử lý trước khi lan rộng.
Đảm bảo an toàn cho người và tài sản
- Quạt công nghiệp có năng lượng quay lớn, tiềm ẩn nguy cơ kẹt cuốn, văng chi tiết, chập điện nếu bảo trì thiếu quy trình.
- Bảo dưỡng bài bản giúp giảm rủi ro tai nạn lao động và sự cố điện.
Hướng dẫn bảo dưỡng quạt công nghiệp
Nếu doanh nghiệp có đội bảo trì nội bộ, bạn có thể áp dụng checklist dưới đây để kiểm tra theo ca/tuần/tháng. Điểm quan trọng nhất: luôn ưu tiên an toàn điện – an toàn cơ khí, thao tác theo trình tự và ghi nhận thông số để so sánh theo thời gian.
Bước 1: Chuẩn bị an toàn và điều kiện làm việc
- Ngắt nguồn, treo biển cảnh báo, khóa cơ cấu đóng cắt, kiểm tra “mất điện” trước khi thao tác.
- Đợi quạt dừng hẳn; chặn chống quay tự do (tránh gió hồi làm cánh quay).
- Trang bị PPE phù hợp: găng tay, kính, khẩu trang, giày bảo hộ; chuẩn bị dụng cụ vệ sinh và đo kiểm.
Bước 2: Vệ sinh tổng thể đúng cách (cánh – vỏ – đường gió)
- Cánh quạt: làm sạch bụi bám, dầu mỡ; kiểm tra nứt, sứt mép, cong vênh.
- Vỏ quạt/miệng hút – miệng thổi: loại bỏ dị vật, kiểm tra gioăng, bulông, mối ghép.
- Đường ống/lưới lọc/cửa gió: vệ sinh phần dễ tắc; ghi nhận vị trí thường bám bẩn để tăng tần suất.
Mẹo thực tế: Nếu môi trường nhiều bụi mịn (gỗ, xi măng, thức ăn chăn nuôi…), chỉ cần một lớp bám dày không đều cũng có thể làm quạt mất cân bằng và rung lên rõ rệt.
Bước 3: Kiểm tra cơ khí (rung – rơ – đồng tâm)
- Kiểm tra độ rơ trục, rơ gối đỡ; lắng nghe tiếng “lạo xạo” khi quay tay.
- Soi vết cọ sát, dấu nóng bất thường trên gối đỡ, bệ máy.
- Kiểm tra độ đồng tâm trục, độ thẳng hàng của cụm truyền động.
Bước 4: Kiểm tra truyền động (dây curoa, puly, khớp nối)
- Dây curoa: kiểm tra nứt, chai, mòn; điều chỉnh độ căng hợp lý để tránh trượt.
- Puly: kiểm tra mòn rãnh, lỏng then; cân chỉnh thẳng hàng puly để giảm rung.
- Với khớp nối trực tiếp: kiểm tra sai lệch, lỏng bulông, mòn đệm.
Bước 5: Bôi trơn vòng bi đúng loại – đúng lượng
- Xác định đúng loại mỡ/dầu theo khuyến nghị kỹ thuật của thiết bị.
- Lau sạch đầu tra, tránh đưa bụi vào ổ; tra theo lượng vừa đủ, không “nhồi” quá tay.
- Sau bôi trơn, quay tay kiểm tra trơn tru; chạy thử và theo dõi nhiệt độ.
Bước 6: Kiểm tra điện và động cơ
- Kiểm tra dây cấp, đầu cos, tủ điện, tiếp địa; siết lại điểm đấu nối bị lỏng.
- Theo dõi dòng hoạt động (A), nhiệt độ motor, tiếng ồn khi tải thay đổi.
- Kiểm tra quạt giải nhiệt motor, độ sạch cánh tản nhiệt để tránh quá nhiệt.
Bước 7: Chạy thử – ghi nhận thông số – nghiệm thu
- Chạy thử theo các cấp tải (nếu có), lắng nghe và quan sát rung.
- Ghi nhận: độ rung/tiếng ồn, dòng motor, nhiệt độ gối đỡ, lưu lượng cảm nhận, độ ổn định.
- Lập biên bản bảo dưỡng, ảnh trước–sau, khuyến nghị hạng mục cần theo dõi.
Gợi ý tần suất bảo dưỡng theo môi trường
- Theo ca/tuần: vệ sinh bên ngoài, kiểm tra tiếng ồn – rung – nhiệt bất thường.
- Hàng tháng: kiểm tra dây curoa/puly, siết bulông, vệ sinh cánh – đường gió.
- Mỗi 2–3 tháng: bôi trơn vòng bi (tùy điều kiện bụi/ẩm/nhiệt và chế độ chạy).
- 6–12 tháng: kiểm tra sâu độ rơ, cân chỉnh, đánh giá tổng thể và lập kế hoạch thay thế vật tư hao mòn.
Lưu ý khi sửa bảo dưỡng quạt công nghiệp
Bảo dưỡng sẽ “lợi nhiều” nếu làm đúng quy trình và đúng trọng tâm. Ngược lại, thao tác thiếu an toàn hoặc xử lý sai (đặc biệt ở phần bôi trơn và cân chỉnh) có thể làm hỏng nhanh hơn. Dưới đây là các lưu ý quan trọng để tránh lỗi thường gặp.
Không bỏ qua an toàn điện và nguy cơ quay tự do
- Luôn ngắt nguồn, khóa đóng cắt, treo cảnh báo và kiểm tra mất điện trước khi chạm vào quạt.
- Tránh để quạt quay theo gió hồi (windmilling) khi đang thao tác.
Vệ sinh đúng kỹ thuật, tránh “tạt nước” vào motor
- Không phun nước áp lực cao trực tiếp vào motor, hộp cực và ổ bi.
- Ưu tiên chổi mềm, khăn, máy hút bụi; dung dịch vệ sinh phù hợp với dầu mỡ nhưng không ăn mòn.
Đừng “bôi trơn càng nhiều càng tốt”
- Tra mỡ quá tay có thể gây tăng nhiệt, hỏng phớt và làm ổ bi nhanh xuống cấp.
- Bôi trơn phải đúng chủng loại, đúng vị trí, đúng lượng và đúng chu kỳ.
Cân chỉnh truyền động là “chìa khóa” giảm rung
- Dây curoa trùng, puly lệch hàng, bulông bệ lỏng… là nguyên nhân phổ biến gây rung và ồn.
- Sau khi cân chỉnh, nên chạy thử và kiểm tra lại độ căng dây curoa.
Nhận diện sớm dấu hiệu cần sửa (không chỉ “vệ sinh”)
- Rung tăng dần theo thời gian, tiếng rít/ken két, nhiệt gối đỡ cao bất thường.
- Lưu lượng giảm, hút yếu, motor nóng, dòng tăng.
- Có mùi khét, khói nhẹ, hoặc rung lan sang bệ/ống dẫn.
Gợi ý checklist tự đánh giá nhanh trước khi gọi kỹ thuật
- Quạt có rung mạnh hơn so với tuần trước không?
- Có tiếng ồn lạ khi tăng/giảm tải không?
- Dây curoa có bụi cao su, nứt hoặc trượt không?
- Gối đỡ có nóng bất thường khi sờ nhanh/đo nhiệt không?
- Lưu lượng gió có giảm rõ rệt, hút yếu hoặc thổi không đều không?
Nếu “có” từ 2 mục trở lên, bạn nên lên kế hoạch xử lý sớm để tránh sự cố lan rộng.
Dịch vụ bảo dưỡng quạt công nghiệp – Dobaco
Khi hệ thống quạt là “huyết mạch” của sản xuất, doanh nghiệp thường cần một đội kỹ thuật có quy trình rõ ràng, làm nhanh – gọn – an toàn, và quan trọng nhất: đưa quạt về trạng thái vận hành ổn định sau bảo dưỡng. DOBACO triển khai dịch vụ theo hướng minh bạch và bám sát hiện trạng thực tế tại công trình.
DOBACO nhận bảo dưỡng những hạng mục nào?
- Vệ sinh cánh, vỏ quạt, miệng hút – miệng thổi, đường ống/van gió (phần liên quan).
- Kiểm tra và cân chỉnh truyền động: dây curoa, puly, khớp nối; siết chặt liên kết.
- Kiểm tra vòng bi, trục, gối đỡ; bôi trơn đúng kỹ thuật; khuyến nghị thay thế vật tư hao mòn.
- Kiểm tra điện – motor ở mức vận hành: điểm đấu nối, thông số hoạt động, dấu hiệu quá nhiệt.
- Chạy thử, ghi nhận thông số cơ bản và bàn giao biên bản/khuyến nghị theo dõi.
Quy trình 5 bước bảo dưỡng tại công trình
- Khảo sát nhanh & đánh giá rủi ro: xác định môi trường bụi/ẩm/nhiệt, chế độ chạy, triệu chứng.
- Cô lập an toàn & chuẩn bị thi công: ngắt nguồn, chống quay, khoanh vùng.
- Vệ sinh – kiểm tra – hiệu chỉnh: làm sạch, siết chặt, cân chỉnh, bôi trơn, xử lý lỗi thường gặp.
- Chạy thử & đo kiểm: kiểm tra rung/ồn/nhiệt/dòng, tối ưu các điểm bất thường.
- Nghiệm thu & bàn giao hồ sơ: ảnh trước–sau, biên bản, khuyến nghị chu kỳ bảo dưỡng.
Vì sao doanh nghiệp chọn DOBACO?
- Làm theo quy trình, ưu tiên an toàn và tính ổn định sau bảo dưỡng.
- Minh bạch hạng mục và khuyến nghị: “cần làm ngay” vs “theo dõi” để tối ưu ngân sách.
- Hỗ trợ lập lịch bảo dưỡng định kỳ theo môi trường vận hành (bụi/ẩm/nhiệt) để tránh dừng máy.
Chi phí bảo dưỡng phụ thuộc vào những yếu tố nào?
- Loại quạt và cấu hình truyền động (trực tiếp hay gián tiếp).
- Mức độ bám bẩn và điều kiện tiếp cận (trên cao, trong ống, không gian hẹp…).
- Tình trạng vật tư hao mòn (dây curoa, vòng bi, phớt, bulông…).
- Yêu cầu chạy thử/đo kiểm và thời gian thi công theo khung giờ sản xuất.
Gợi ý: Để nhận báo giá nhanh, bạn chuẩn bị 3 thông tin: ảnh tem/mã quạt (nếu có), ảnh tổng thể vị trí lắp, và mô tả triệu chứng (rung/ồn/hút yếu/motor nóng…).
Câu hỏi thường gặp
1) Bao lâu nên bảo dưỡng một lần?
Tùy môi trường và chế độ chạy. Với nhà xưởng nhiều bụi/ẩm/nhiệt hoặc chạy liên tục, nên tăng tần suất kiểm tra; tối thiểu nên có lịch vệ sinh – siết chặt – kiểm tra truyền động hàng tháng và đánh giá sâu theo quý.
2) Quạt rung mạnh có nhất thiết phải thay vòng bi?
Không phải lúc nào cũng thay. Nhiều trường hợp rung do cánh bám bẩn lệch, puly lệch hàng hoặc bệ lỏng. Cần kiểm tra nguyên nhân trước khi thay vật tư.
3) Quạt hút yếu nhưng motor vẫn chạy bình thường là do đâu?
Thường gặp ở các tình huống: cánh bám bụi, đường ống tắc, cửa gió/van gió kẹt, hoặc điểm làm việc thay đổi khiến lưu lượng giảm.
4) Có thể tự bảo dưỡng nội bộ không?
Doanh nghiệp có thể tự làm các hạng mục cơ bản (vệ sinh, siết bulông, kiểm tra dây curoa). Với các dấu hiệu rung/ồn/nhiệt bất thường, nên có đội kỹ thuật chuyên để đánh giá toàn diện và xử lý đúng kỹ thuật.
Tóm lại, bảo dưỡng quạt công nghiệp đúng chu kỳ và đúng kỹ thuật giúp giảm dừng máy, tối ưu lưu lượng gió, tiết kiệm điện và kéo dài tuổi thọ cụm quạt – motor. Nếu bạn cần kiểm tra nhanh hiện trạng, lập kế hoạch bảo dưỡng định kỳ hoặc xử lý rung/ồn/hút yếu, hãy liên hệ DOBACO để được tư vấn và triển khai tại công trình.
Tham khảo thêm các sản phẩm của DOBACO
Quạt ly tâm: Hiệu suất cao, độ ồn thấp, phù hợp cho hệ thống thông gió công nghiệp, xử lý khí thải, và hệ thống điều hòa trung tâm.
👉 Xem chi tiết: quạt ly tâm
Quạt hướng trục: Thiết kế nhỏ gọn, lưu lượng gió lớn, lý tưởng cho các không gian cần làm mát nhanh như nhà xưởng, hầm mỏ, nhà kho.
👉 Xem chi tiết: quạt hướng trục
